کد مطلب:223191 شنبه 1 فروردين 1394 آمار بازدید:254
به سوی فارس
به سوی فارس
ایالت فارس دارای سابقه دیرینه تاریخی است و در ازمنه مختلف به عنوان ( فارس در منابع تاریخ قدیم یونانیان، پارسه، پرس، پرسر، پرسین و پارای تاسن، خوانده شده و آن را به سرزمین ایران اطلاق كرده اند. ر.ك: اعتماد السلطنة، تطبیق جغرافیای قدیم و جدید ایران، ص 9 - 88. )
پایتخت و یا یكی از ایالتهای مهم ایران به حساب می آمده، حدود فارس بنابر گفته زركوب شیرازی در شیرازنامه دارای چند ركن است، ركن شمالی آن از ولایت اصفهان تا حدود ابرقوه، ركن جنوبی آن از كنار دریا تا حدود كرمان، ركن شرقی از اعمال كرمان تا صوب سیرجان، ركن غربی از اعمال خوزستان تا صوب دریای عمان و ارجان است.
( شیرازنامه، ص 3 - 22. )
مسلمانان بعد از فتح فارس آن را به پنج ولایت تقسیم كردند و این تقسیم بندی تا زمان هجوم مغول باقی بود، أوّل كوره اردشیرخره كه شیراز كرسی آن بود و مركز ایالت فارس نیز به شمار می رفت. دوم كوره شاپورخره كه كرسی آن شهر شاپور بود. سوم ارجان كه كرسی آن شهری به همین نام بود و چهارم كوره اصطخر كه كرسی آن شهر قدیمی «پرس پلیس» پایتخت فارس در عهد ساسانیان بود و بالاخره كوره داربجرد كه شهری به همین نام، كرسی آن بود.
این نكته را نیز باید در نظر داشت كه در دوره خلفا، شهر یزد و ولایت آن و همچنین ایالت روذان (بین «آثار» جدید و بهرام آباد) قسمتی از كوره اصطخر و جزء ایالت فارس محسوب می شد، ولی بعد از هجوم مغول یزد جزء ایالت جبال شد. در قرن چهارم، شیراز قریب یك فرسخ وسعت داشت و دارای بازارهای تنگ ولی پرجمعیّت بود و هشت دروازه داشت، به این شرح: دروازه اصطخر، دروازه شوشتر، دروازه بند آستانه، دروازه غسان، دروازه سلم، دروازه كوار، دروازه مندرود و دروازه مهندر.
( جغرافیای تاریخی سرزمینهای خلافت شرقی، ص 9 - علیه السلام صلی الله علیه واله 2. )